Business Model Canvas คืออะไร
Business Model Canvas คือ การอธิบายองค์ประกอบของธุรกิจ โดยแบ่งออกเป็น 9 ส่วน โดยทำเป็นตารางบนกระดาษแผ่นเดียว เพื่อให้ทุกคนในองค์กรได้เข้าใจตรงกัน เป็นการสื่อสารที่ตรงประเด็น เข้าใจง่าย และนำไปใช้งานได้ในทันที โดยองค์ประกอบทั้ง 9 ช่องของโมเดลนี้
1. ลูกค้า (Customer Segments - CS)
ลูกค้า คือ หัวใจหลักของการทำธุรกิจ ดังนั้นแล้วเราจำเป็นต้องกำหนดให้ชัดว่า "ลูกค้าของเราคือใคร" เพื่อการกำหนดการสื่อสาร ทิศทางการทำโฆษณา โดยเราจำเป็นจะต้องกำหนดให้ได้ว่าลูกค้าของเราเป็นใคร เพศไหน อายุเท่าไหร่ อาชีพ ที่อยู่ ไลฟ์สไตล์ ฯ
2. คุณค่า (Value Propositions - VP)
การกำหนดคุณค่าของสินค้าหรือบริการของเรา คือ การนำเสนอจุดแข็ง เพื่อเป็นการสร้างความแตกต่าง ดึงความโดดเด่นของสินค้าหรือบริการของเราออกมาให้ได้ โดยการนำเสนอคุณค่านี้ เป็นการสร้างความเชื่อใจ และมั่นใจให้กับลูกค้า อีกทั้งยังเป็นองค์ประกอบในการตัดสินใจของลูกค้าที่จะเลือกเราอีกด้วย
3.ช่องทาง (Channels - CH)
ช่องทางการสื่อสารกับลูกค้าถือเป็นความสำคัญไม่แพ้กับการกำหนดกลุ่มลูกค้า เพราะเมื่อเรารู้ว่าลูกค้าของเราคือใคร เราก็จะทราบว่ากลุ่มลูกค้าของเราอยู่ที่ไหน เราก็จะกำหนดช่องทางการสื่อสารได้ชัดเจนเช่นกัน
4. ความสัมพันธ์กับลูกค้า (Customer Relationships - CR)
จุดนี้จะเป็นการเน้นเรื่องการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้า โดยเน้นไปที่การให้บริการ การอำนวยความสะดวก เพื่อให้ลูกค้าเกิดความประทับใจ และเกิดการซื้อซ้ำ บอกต่อ
5. กระแสรายได้ (Revenue Streams - RS)
สิ่งสำคัญในการทำธุรกิจคือ “กระแสเงินสด” ดังนั้นแล้ว เราต้องระบุได้อย่างชัดเจนว่ากระแสเงินสดของธุรกิจเรานั้นมาจากช่องทางใดเป็นหลัก และมีช่องทางใดสำรอง เพื่อให้เรารู้ทิศทางของรายได้ เพื่อป้องกันการขาดเงินทุนหมุนเวียนในธุรกิจ
6. ทรัพยากรหลัก (Key Resources - KR)
ทรัพยากรคือสิ่งที่เรามีอยู่ จำเป็นต้องมีในธุรกิจเรา โดยแบ่งออกเป็นทั้ง ทรัพยากรบุคคล ทรัพยากรที่เป็นรูปธรรม และทรัพยากรที่เป็นนามธรรม โดยเราต้องกำหนดออกมาให้ได้อย่างชัดเจน
7. กิจกรรมหลักขององค์กร (Key Activities - KA)
เขียนรายการสิ่งที่ต้องทำออกมาให้ครบ ว่าธุรกิจของเราต้องดำเนินการอะไรเพื่อให้ธุรกิจได้ดำเนินไปได้ อีกทั้งจะทำให้เราได้เห็นภาพรวมธุรกิจได้อย่างชัดเจน และเป็นส่วนที่สำคัญมากในธุรกิจเช่นกัน
8. พันธมิตรหลัก (Key Partners - KP)
พันธมิตรในที่นี้หมายถึง คู่ค้า พาร์ทเนอร์ ที่คอยช่วยเหลือ ปรึกษา รวมไปถึงทุกส่วนที่มีความเกี่ยวโยงกัน อาทิ เราต้องใช้ระบบขนส่ง, โรงงานผลิต, ผู้ที่จัดหาทรัพยากรให้กับเรา เป็นต้น
9. ต้นทุนธุรกิจ (Cost Structure - CS)
Business Model Canvas ยังรวมไปถึงการคำนวณต้นทุนรวมทั้งหมดของธุรกิจ ค่าใช้จ่ายที่ต้องจ่ายประจำ เช่น เงินเดือนพนักงาน ค่าวัตถุดิบ ฯ ค่าใช้จ่ายแปรผัน ที่ไม่แน่นอน แต่สามารถประเมินค่าใช้จ่ายเบื้องต้นได้เช่น การตลาด ค่ายิงแอดโฆษณา เป็นต้น
ความสำคัญของการทำ Business Model Canvas ก็เพื่อให้ผู้ประกอบการได้เห็นภาพรวม ข้อเด่น ข้อด้อย สิ่งที่ควรทำ สิ่งที่ควรระวัง ในธุรกิจของตัวเอง บนกระดาษ 1 แผ่น อีกทั้งยังทำให้ทุกคนในองค์กรได้เห็นและเข้าใจองค์กรได้ตรงกันอีกด้วย