การวิเคราะห์โอกาสอุปสรรคของธุรกิจ
โอกาส (Opportunity) คืออะไร ?
ก่อนที่จะ วิเคราะห์โอกาสอุปสรรค ของธุรกิจ เราต้องเรียนรู้ถึงความหมายของคำว่า Opportunity หรือ ตัว O ของ SWOT คือปัจจัยและสภาพแวดล้อมภายนอกธุรกิจ ที่เป็นโอกาสทำให้เกิดผลดีต่อธุรกิจจนสามารถนำมาใช้พัฒนาหรือทำให้ได้เปรียบเหนือคู่แข่ง เช่น รัฐบาลมีโครงการสนับสนุนที่เอื้อกับธุรกิจของเรา หรือช่วงนี้ตลาดกำลังขึ้น สินค้าอาจจะขายดี เป็นต้น
อุปสรรค (Threat) คืออะไร ?
Threat หรือ ตัว T ของ SWOT คือปัจจัยภายนอกที่เป็น ‘อุปสรรค’ ต่อธุรกิจ ทำให้เกิดผลลบที่เราต้องเปลี่ยนแปลงและปรับตัวเพื่อความอยู่รอด เช่น คู่แข่งเปิดตัวสินค้าใหม่ หรือ แนวโน้มเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่จะมาแทนสินค้าเก่าที่ขายดีของเรา หรือนโยบายของภาครัฐที่ส่งผลต่อการขายสินค้าของเรา เป็นต้น
การวิเคราะห์โอกาสและอุปสรรคทำอย่างไร ?
โมเดลการวิเคราะห์โอกาสและอุปสรรคของธุรกิจที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย คือ การวิคราะห์ด้วย PEST Analysis ซึ่งเป็นการมองปัจจัยภายนอกองค์กรหรือธุรกิจจาก 4 ปัจจัยพื้นฐาน อันได้แก่ Political – การเมือง เช่นนโยบายของรัฐ กฏหมาย มาตรการต่างๆ Economic – เศรษฐกิจ เช่นอัตราการเติมโต ขยายตัวของเศรษฐกิจ Social – สังคม เช่นค่านิยม วัฒนธรรม วิถีชีวิตของประชากร Technology – เทคโนโลยี เช่นนวัตกรรมต่างๆ การพัฒนาเทคโนโลยีสำคัญๆ
การวิเคราะห์ด้วย PEST Analysis จะมุ่งเน้นที่การพยายามเข้าใจปัจจัยในระดับสังคมหรือประเทศ และเป็นภาพกว้างที่อยู่เหนือไปกว่าการมองเจาะในระดับคู่แข่ง หรืออุตสาหกรรมเดียวกัน
แต่หากจะเจาะลึกในระดับคู่แข่งหรืออุตสาหกรรมเดียวกัน โมเดล Five Forces จะเหมาะสมต่อการวิเคราะห์ยิ่งกว่า เพราะ Five Forces คือเครื่องมือการวิเคราะห์ทางการตลาดที่วิเคราะห์แรงกดดันจากปัจจัยภายนอก 5 ข้อ ที่ส่งผลกระทบต่อสถานการณ์การแข่งขันทางธุรกิจ อันได้แก่ อำนาจการต่อรองของลูกค้า อำนาจต่อรองจากคู่ค้า การคุกคามขอ''ผู้ประกอบการรายใหม่ การแข่งขันของคู่แข่งในธุรกิจสายงานเดียวกัน และ การคุมคามจากสินค้าหรือการบริการทดแทน
ภัยคุกคามทั้ง 5 จาก ‘Five Forces Model’ ถือเป็นวิธีในการวิเคราะห์โอกาสและอุปสรรคที่ควรให้ความสำคัญ ยิ่งยุคสมัยที่เปลี่ยนไป เทคโนโลยีได้พัฒนาให้ความต้องการของลูกค้าเปลี่ยนไป จึงทำให้มีภัยคุกคามในรูปแบบใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นให้ธุรกิจทั้งหลายต้องมีการปรับตัวอยู่ตลอดเวลา
ดังนั้น ในการ วิเคราะห์โอกาสอุปสรรค ของธุรกิจ หลักสำคัญคือการอัปเดตและทำความเข้าใจถึงโอกาสและอุปสรรคที่เกิดขึ้นในปัจจุบันและอนาคตให้มาก เพื่อนำไปวางแผนหาวิธีแก้ไขและเพิ่มความได้เปรียบทางธุรกิจให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด โดยควรตระหนักถึงโอกาส นำมาเรียบเรียงและเลือกสรรเฉพาะโอกาสที่เป็นไปได้ ในทางกลับกัน คำนึงถึงอุปสรรคแล้วทำการแก้ไข ปรับปรุง หากเราสามารถวิเคราะห์ได้ว่าโอกาสและอุปสรรคของธุรกิจของเราคือสิ่งใด เราก็จะสามารถวางแผนรับมือกับสิ่งนั้นได้เป็นอย่างดี